|
|
|
 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Personaxes
da emigración |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Alejandro Tejero Cuenca: un bo e xeneroso torturado e asasinado en 1967
Chegou a Venezuela en 1957, ingresando á Xuventude Comunista e á guerrilla da FALN. Foi secuestrado e torturado ate a morte en maio de 1967. Hoxe, 37 anos despois, a sua madre con 91 anos, aínda reclama ou seu corpo nunca atopado. Orixes María Teresa Cuenca de Tejero naceu en Vigo en 1913. Aos 18 anos, en 1931, entrou a traballar como secretária no Ministério de Mariña da República española. Tamén foi secretária de Indalecio Prieto e do coronel Hidalgo de Cisneros, chefe das Forzas Aéreas no último ano da guerra. En abril de 1940 pasou a Franza polos Pirineus, pois estaba a ser reclamada, mesmo por rádio, polo rexime de Franco. En Arlés comunicouse co seu noivo, Braulio Tejeri, piloto republicano exiliado. Aos dous anos de estar en Franza, alguns familiares dixeronlles que podian volver. Cando chegan a España Braulio Tejero é detido e sentenciado a tres anos de cadea. Estivo preso só uns meses pola mediación de alguns militares amigos. Marchan cara a Venezuela deixando a Alejandro cos avós maternos na Galiza. En 1957, o irmán de Braulio, Fernando, foi a España e trouxo a Venezuela ao seu fillo maior, Alejandro, quen tiña 17 anos para o momento do derrocamento do ditador Marcos Pérez Jiménez. Fixose militante da Mocidade Comunista en Venezuela, ademais de estudiante de Enxeñaria na Universidade Central de Venezuela. En maio de 1967, durante o governo de Raúl Leoni, o Servizo de Intelixéncia das Forzas Armadas detivoo fronte ao cine Broadway, en Sabana Grande, xunto con dous amigos. De acordo cos testemuñas, semella que morreu como consecuencia das torturas, no teatro de operacións (T.O.) de Yumare, estado Yaracuy, un campamento antiguerrilleiro. Nunca devolveron o seu corpo. María Teresa Cuenca entrevistouse con ministros, militares, foi ao Congreso, tratou co primeiro governo de Rafael Caldera, durante tres anos de intensas xestións. Apresentouse na embaixada de España e o embaixador non quixo intervir. En Venezuela entrou a traballar na Secretaría da Presidéncia no IPASME, en 1960. Cinco anos despois pasou ao departamento de Servizo Médico, até 1967, cando se retirou voluntáriamente a raiz da desaparición do seu fillo. no libro Expediente Negro o actual vice-presidente da República Bolivariana de Venezuela, José Vicente Rangel, fai referéncia a esta desaparición e as torturas cometidas a Alejandro Tejero Cuenca. O seu pai Braulio Tejero nacera en 1907, en Segovia, e morre en 1978 en Caracas. Titulouse de radiotelegrafista de aviación en 1930. En 1935 pasou á LAPE e, ao estoupar a guerra foi destinado ao Estado Maior da aviación, nos servizos de meteoroloxia. Atuou tamén como piloto. Exilouse en Franza e tornou a España en 1942. Foi detido e condenado a tres anos de cadea, ainda que saiu aos poucos meses por intercesión de amizades. En 1946 foi chamado a emprestar servizos no aeroporto de Barajas, e no servizo de meteoroloxia do mesmo, desde 1948. Chegou a Venezuela e empregouse como radiotelegrafista na LAP. Posteriormente foi trasladado a Caracas e Maiquetía, e renunciou en 1960. Desde entón e até o seu falecemento, traballou na Inmobiliaria Taras. Histórias de desaparecidos Eran activistas, combatientes revolucionários, militantes de calquera dos movimentos de esquerda venezuelanos activos na década dos 60; ás veces non pasaban de ser simples colaboradores ou simpatizantes deses grupos. Tiveron, sen embargo, un destino comun: unha deteción a mans dos corpos de seguranza do Estado, un longo e descoñecido periplo en meio de rumores e notícias non confirmadas, e entón unha desaparición que non deixou máis que pegadas e o trauma dos seus familiares. Trinta anos despois dos casos máis notábeis, o proceso de Alejandro Tejero Cuenca foi reaberto e encontrase ás portas dun tribunal, o cal pode ser unha lección sobre como defenderse do tempo e do esquecimento. Os venezuelanos de hoxe adoitan lembrar o período da loita guerrilleira no seu país como un longo acontecimento cruzado de "chumbo" (balas), algun heroi esquecido, ecos de metralla, maldicións mútuas e ao final moitas cousas para arrepentirse. Unha guerriña máis, un episodio marxinal abortado no trópico pola Guerra Fria, que como xa sabemos tivo os seus bos momentos de calor nos anos 60. Ao referernos a esa temporada só nos veñen á mente certo tipo de inxustizas: o guerrilleiro de entón convertido en ministro, o ideólogo que sobreviveu, a derrota dunha utopia destinada a vexetar polo mundo durante un feixe de lustros máis. Pero houbo episodios dentro do proceso que tenden a ser esquecidos máis doadamente pola xente do comun, sobre todo por aqueles cidadáns que non tiveron razón algunha para derramar unha sóa bágoa naqueles anos. Hai un en particular que acaba de ser resgatado do faiado: os casos de desaparicións que tiveron lugar entre os anos 1967 e 1973. Xovens militantes de esquerda, combatentes das montañas ou activistas de comandos urbanos que un mal día cometeron o erro de se deixar ver nas cidades e foron convertidos en pó para o esquecimento. Convén voltar a revisar as circunstáncias de alguns casos conmovedores, non porque sexan en se mesmos exemplos dramáticos da ferocidade daquelas loitas, se non porque, surprendentemente, agora mesmo foi aberta unha averiguación penal que, se supón, determinará algunhas responsabilidades e aclarará certos pontos negros.
Cando o proceso estaba na sua etapa máis intensa e dolorosa, un grupo de familiares destes xovens moveron o inamovíbel na sua busqueda ou, polo menos, na pesquisa dos seus restos. En moitos casos houbo testemuñas que deron fe da catura por parte dos corpos de seguranza do Estado -case sempre o SIFA e a Digepol-, a partires do cal deuse início á primeira etapa dunha investigación que atormentou, pola sua teimosia, a uns cantos involucrados en casos borrascosos. A prensa da época reseñou e deulle collida a moitas denuncias desesperadas, a maioría delas suscritas por Ana de Pasquier, María Teresa Cuenca de Tejero, Reina de Malaver, Antonieta de Palma e Felipe Malaver. O caso de Alejandro Tejero Cuenca foi, xunto co do profesor Alberto Lovera, o máis difundido no seu momento, se cadra polo feito de que a sua mai, María Teresa Cuenca, é unha señora con enerxia de sobra para clamar xustiza durante toda a eternidade. Alejandro, un xoven chegado poucos anos atrás de Galiza, estudaba enxeñaria na UCV, tiña 26 anos e militou desde moi xoven na Mocidade Comunista. O 11 de maio de 1967 andaba xunto a Eduardo Navarro Laurens nunha zona de Caracas chamada Chacaíto. De pronto, cando os rapaces pasaban fronte ao cine Broadway, foron interceptados polos ocupantes dun Renault sen identificación oficial; unhas horas despois os familiares de Tejero receberon unha chamada anónima segundo a cal o xoven estaba detido nos calabozos do Servizo de Intelixéncia das Forzas Armadas -SIFA. O trámite da verificación resultou infrutuoso porque nese corpo de seguranza negaron ter ao detido. O 23 de xuño, outra chamada anónima á família Tejero informaba que Alejandro acababa de ser trasladado a un campamento antiguerrilleiro, e máis tarde, o 9 de xullo, indicaronlles que o sítio exacto do seu paradeiro era o Teatro de Operacións numero 5 de Yumare (TO5). Até alá foron en máis dunha ocasión e conversaron cos militares que se apresentaban como os comandantes a carrego do campamento: os coroneis Ramón Ignacio Palmera e Héctor Franceschi. Estes militares negaron repetidamente ter coñecemento da detención de Tejero Cuenca, pero moitos testemuños posteriores rebateron esas versións. En setembro de 1967, a persoa que estivera comunicandolle de maneira anónima á família Tejero sobre os traslados e a situación do seu fillo, dignouse en revelar a sua identidade: tratabase da nai de Napoleón Granados, un xoven que tamén estivo preso en Yumare e que vira allI a Alejandro xunto a Navarro Laurens, moi maltratados polas torturas. Entón fixose publica unha declaración crucial para este caso, nos beizos dun grupo de labregos testemuñas dun intre patético. Os testemuños, de Alfonso Nogueira, Ramón Mogollón e Pablo González, aseguraron ante unha comisión do Congreso, da cual formaba parte, entre outros, o xornalista e entón parlamentário (hoxe vice presidente dó Governo Revolucionário Bolivariano), José Vicente Rangel, ter visto a un home práticamente estragado na sede do TO5. Este home logrou artellar unhas palabras imposíbeis de pasar por alto: "O meu nome é Alejandro Tejero, a miña família vive en Caracas e van-me matar". Acto seguído deu un numero telefónico que vários presos políticos se encarregaron de rexistar na sua memória.
Con elementos tan contundentes nas mans se realizou unha investigación que deu unha conclusión moi útil: o funcionário que detén a Alejandro Tejero Cuenca en Chacaito fora Alexis Martínez Linares, un ex guerrilleiro que, por esas cousas da veleidade e a má dixestón das ideoloxias, agora era funcionário do SIFA. A oportunidade apresentabase máis doada dol esperado: este home estaba detido no cuartel San Carlos pola morte dun neno, de modo que alí mesmo poderia ser interrogado, se as canles competentes -neste caso a Fiscalia- se movian á velocidade desexábel. E vaia se se moveron con rapidez as canles... pero non as indicadas: Martínez Linares escapou do cuartel San Carlos e foi dado por desaparecido, sen maiores explicacións. En xullo de 1970, apareceu afogado nunha lagoa, co cal a memória de Alejandro Tejero perdeu unha boa oportunidade de redención. A morte e os seus métodos "Os EEUU alentaron aos militares a praticar tortura e a extorsón". Cinco manuais foran sido refrendados e entregados pola Escola das Américas ubicada no Comando Sul, Panamá, hoxe en Georgia, aos corpos militares de vários paises latinoamericanos, e que serviron de guia para enfrontar por vários métodos -non sempre limpos- aos movimentos guerrilleiros. Entre outras cousas, os mencionados manuais recomendaban aos exércitos de vários paises aplicar técnicas de interrogatorio e intimidación como a tortura, a execución, a chantaxe e o arresto de parentes dos interrogados. Entre os paises mencionados como receptores deses cinco manuais están Bolivia, Colombia, Costa Rica, Ecuador, El Salvador, Guatemala, Honduras, México, Perú, República Dominicana e Venezuela. O asunto estivo a ponto de pasar sen maior glória á categoria de comentários sen eco. Pero coa desclasificación dos documentos segredos do Pentágono saíron á luz pública estes adestramentos e manuais e moitos familiares de desaparecidos incoaron accións legais. Desde as primeiras escaramuzas na prensa nacional venezuelana -o diário O Globo propiciou un debate moi intenso sobre o tema entre setembro e decembro de 1996-, os militares venezuelanos que participaron en atividades de contrainsurxencia na chamada "década violenta" seguraron non coñecer eses manuais cuxa existénza o Pentágono axiña revelou; "Nen idea; aquí xamais desapareceu ninguén...". E, por suposto, nen forma de probalo . Até que os familiares de Alejandro Tejero Cuenca decidiron desempoar os seus arquivos, os seus recordos e as suas denúncias, e acudir 30 anos despois a un aliado daqueles tempos difícis, o xornalista José Vicente Rangel. Este fixolles unha recomendación central: debian reabrir o caso das desaparicións -asunto moi difundido ao final dos anos 60- apoiados agora pola tremenda revelación da alta xerarquIa militar estadounidense. Seguinte paso: contactar a Tarek William Saab, advogado e activista de Direitos Humanos, quen se botou ao ombro as histórias de Alejandro Tejero Cuenca, Eduardo Navarro Laurens, VIctor Soto Rojas, Felipe Malaver, Noel Rodríguez e Nicolás Montes Beltrán, todos eles desaparecidos nos momentos culminantes da insurxéncia guerrilleira venezuelana.
Avecinabase, pois, un enfrontamento legal cuxa razón de ser non era outra que ubicar e procesar aos responsábeis das desaparicións. Estas, segundo José Vicente Rangel, ascenden a un milleiro en todo o período. Pero existia unha trava fundamental: nengun militar recoñecera receber aqueles manuais antiguerrilleiros de que falaba o Pentágono. Así as cousas, a averiguación podia producirse por via "Notícia Criminis", ainda que cada vez o asunto dos manuais tendia a semellarse máis a un relato digno do recordo, inda que improbábel. Pero, para quen non o coñeza, Tarek William Saab é o suxeito máis teimudo, insistinte e insuportábel da seu estirpe, detalle que lle valeu, entre outras cousas, para “tropezar” no camiño co elemento decisivo que fallaba para reabrir o triste caso 30 anos despois. Saab estaba unha mañá na sua oficina, cando recebeu unha chamada tan inesperada como redentora: un xeneral retirado do exército venezuelano queria vé-lo para tres cousas. A primeira: saudálo , facia tempo que non se vian. Segunda: entregarlle un folleto moi curioso en cuxos bordes superior e inferior está a palabra "Segredo", e en cuxo centro, a xeito de titulo, podese ler : "Técnica para interrogatorio de bandoleiros Castro-comunistas". E terceira: convidalo a un café. O advogado mereceo. Polo demáis, o caso dos desaparecidos, as inxustizas e a dor da década da violéncia semellan estar en vias de receber un novo trato, ou alomenos unha necesária reabordaxe: por unha parte, o caso das desaparicións de Alejandro Tejero Cuenca, VIctor Soto Rojas, Felipe Malaver, Noel RodrIguez, Nicolás Montes e Eduardo Navarro Laurens, atopanse en poder dun tribunal de Primeira Instáncia no Penal. E pola outra, está en marcha a construcción dun monumento chamado "Xardin dos caídos", situado en San Pedro de los Altos. Dous acenos que tentan disipar as sombras do mais explosivo momento histórico do século XX venezuelano.
O coronel do Exército (r) Ramón Ignacio Palmero era comandante do TO5 -Teatro de Operacións número 5, ubicado en Yumare, estado Yaracuy- para o momento en que se supón estivo alí detido Alejandro Tejero Cuenca. Así o testemuñan cantidades de documentos, testemuños e traballos publicados na prensa en 1967 e anos seguintes. María Teresa Cuenca de Tejero, entrevistouse várias veces con el en calidade de comandante da unidade, e cada vez reiteraballe que o seu fillo non se atopaba alí. Un militar amigo seu segura, sen autorizar a mención do seu nome, que Palmero lle confesou repetidas veces ter visto a Alejandro Tejero chegar ao TO5 en pésimas condicións: "Recebino moi torturado e ferido do SIFA", diria-lle ao informante, un militar de alto rango de cuxa credibilidade non estamos en condicións de duvidar. Porén, 30 anos despois, en conversación telefónica, Palmero nega que a sua responsabilidade no caso da desaparición do xoven fose "directa ou indirecta", porque sinxelamente non era comandante dese campamento antiguerrilleiro. Segura ademáis que lle ten sen cuidado a reapertura do caso, pois non ten nada que temer... Pregunta.- Queremos coñecer a sua opinión acerca de a reapertura dos casos de desaparicións do ano 1967. Resposta.- Non teño nada que opinar, xa pasaron 30 anos diso. P.- Non lle semella que é un detalle importante dá história recente que convén revisar? R.- Un detalle importante da nosa história recente, como vosté di, seria saber como me sinto vivendo neste paIs. Hai temas que se esgotan. Por que é tan importante a miña opinión ao respecto? P.- Teño coñecemento de que vosté pode ser citado a un tribunal para declarar en torno á desaparición da cidadán de orixe galega Alejandro Tejero Cuenca en 1967. R.- Nesa época eu era membro do Estado Maior, non era comandante do Teatro de Operacións (TO). O responsábel operativo de toda unidade é o seu comandante. A miña función era só asesorar aos responsábeis deses cenários, nunca tomar decisións directas sobre operacións concretas.
P.- O seu testemuño non seria relevante en
caso de ser solicitado nun R.- Se me chega a citar un tribunal vou dicer isto mesmo que lle digo a vosté agora. Ademáis, estoulle a falar a vosté como se falase con un poste. Non o coñezo, non sei se vostede en realidade é xornalista, non sei de onde quitou a información sobre o proceso nos tribunais e, para completar, non sei quen lle deu o telefone da miña casa. Teña a bondade de me dicer quen foi , porque eu non fun. P.- Non hai nada misterioso aqui, coronel. Queria facerlle estas perguntas porque o seu comentário é importante para esta história. E encanto ao seu telefone, o meu ofício exixeme buscar vos dados dos entrevistados por distintos meios. R.- Si, eu sei algo diso. Traballei moitos anos da miña vida en Intelixéncia Militar... P.- Entón debe saber algo dos manuais de contrainsurxencia que o Pentágono segura que están ou estiveron en poder de militares venezuelanos. R.- Non teño esa información. As relazóns e contactos con governos ou exercitos de outros paises só pode decidílas o alto mando militar. P.- Entón non lle preocupa nen lle ptrxudica ser citado para que declare en torno ao caso de Alejandro Tejero Cuenca? R.- Se me chama un tribunal, acudirei ao tribunal. Eu non lle debo nada a ninguén. Ou como din alguns políticos por aí: "O que non a debe non a teme". Non teño nada que agachar, por iso estou aqui falando tranquila e naturalmente con vosté, sen incluso coñecé-lo . Como me dixo que se chamaba? Sobre o manual O documento-instrutivo para realizar interrogatórios é unha recopilación das técnicas que deben empregar-se para obter a confesión dos insurxentes capturados. Realiza unha clasificazón dos personaxes detidos: "Non é o mesmo interrogar a un comandante de bandoleiros que a un simples combatinte", polo cal os tipos de perguntas e chantaxes varían dun caso a outro. Así, o folleto está dividido en guias para obter as declaracións de comandantes de destacamento, fronte ou coluna; persoalidades da organización polItica; comandantes de pelotón, escuadra ou patrulla; combatintes rurais; comandantes de Unidades Tácticas de Combate (UTC) e de combatintes urbáns, e membros da organización polItica administrativa. Recomendase, entre outras xeralidades, axustar as perguntas "ao grau inteletual, responsabilidade e capacidade para responder do interrogado". No caso dos combatientes rurais, acudir á presión utilizando como referéncia ao seu entorno familiar adoia dar bos froitos, xa que "un interrogatório axustado ás debilidades humanas destes tipos dará excelentes resultados, e despois das primeiras entrevistas é moi posíbel que o interrogado nos preste o seu amplo e decidido apoio". Outras recomendacións xerais O interrogador debe evitar dar mostras de présa ou confusión. Os interrogatorios longos e continuados permiten o debilitamento do interrogado. Un interrogatorio non concluirá polo feito de que o interrogado aceite a sua culpabilidade. É necesário probá-la totalmente.
Os interrogatorios a mulleres deben facerse en presenza de testemuñas.
P.- Habia cidadáns de outras nacionalidades na guerrilla venezuelana que vosté comandaba? R.- Un cubano con moito tempo de residénza en Venezuela, Raúl Louro, un excelente combatinte e extraordinário compañeiro. Morreu ao atravesar un caserío, en 1965, cando cairon nunha emboscada do Governo. Entablouse un combate. O primeiro abatido foi Louro. Tamén tivemos vários galegos e españois. Dous deles morreron en operacións. Alejandro Tejero Cuenca, e o outro era de apelido Méndez. Tamén fora asasinado o español Vicente García Aucejo, de 45 anos, que seguraba que era candidato ao Nobel de Química e dirixia unha fábrica clandestina en San Pedro de los Altos que producia fúsiles automáticos, revólveres, municións e explosivos. A fábrica foi destruída pola policia en outubro de 1965 e García asasinado. Por suposto que tamén estaba o cubano-español Paul do Rio (Máximo Canales) que secuestrara a Alfredo Di Estéfano non hotel Potomac da avenida Vollmer en San Bernardino e participara con Federico Fernández Ackermann, fillo do galego Comandante Soutomaior, no secuestro do mercante Anzoátegui".
"Alejandro Tejero Cuenca estivo comigo nas montañas de Falcón" Era un home xoven, moi valente, moi valioso. Militou na Mocidade Comunista e despois no PRV, cando aconteceu a escisión do Partido Comunista de Venezuela. No momento da sua captura e asasinato estaba en Caracas cumplindo unha misión que lle encomendamos. Douglas Bravo lembra moitas das cualidades máis nobres de Alejandro Tejero: “era un galego forte, enérxico, deses rapaces que naceron para facer cousas grandes na vida. E o máis importante, ou seu aceno máis transcendental, que soportou as torturas atá a morte, sen dicer unha palabra, sen delatar a ninguén. Ese tipo de acenos demostran que sentia moi no fondo un compromiso tanto co proceso e as loitas, e tamén coa humanidade". P.- En que condicións e por que decide converterse en guerrilleiro Alejandro Tejero? Douglas Bravo.- Antes debo refererme, ao cuadro político existinte na Venezuela nos primeiros anos da década do sesenta, que penso tivo moito que ver na sua decisión, aemáis das súas oríxes de esquerdas e republicanas na figura dos seus país exiliados na Venezuela. No noso país existia unha forte depresión económica provocada pola baixa dous prezos do petróleo. Aumentou o desemprego; graves problemas afectaban ás masas populares encanto aos salários, alto costo da vida e deterioro dos ingresos familiares. Esta situación motivou un grande descontento e elevou a combatividade popular. O país foi abanado por unha onda de folgas: incrementaronse as tensións e contradiccións sociais. O Governo respondeu coa mais brutal represión. Acción Democrática dividiuse. A coalición governante, resultado do Pacto de Punto Fijo, rompeuse. URD deixou o governo despois da rutura de relazóns con Cuba. É neste marco, de exacerbación dos conflictos económicos, sociais e políticos, que estoupa non noso país a loita armada. Martí dixo: "Tan criminal é ou que desata unha guerra como o que non a fai unha vez desatada". P.- Que papel cumplían o FLN e as FALN nas que militaba Alejandro? Douglas Bravo.- O FLN era a Fronte Nacional de Liberación, constituída por representantes duas partidos MIR, PCV, Vanguarda Popular, sectores das Forzas Armadas Nacionais e independentes. Unha espécie de alianza política nacional de todas as forzas comprometidas na revolución. As FALN (Forzas Armadas de Liberación Nacional), era O noso exercito revolucionário. As FALN fixeronse sonadas polas suas ousadas operacións contra o Governo. O seu primeiro Comandante Supremo foi o capitán de navio Manuel Ponte Rodríguez. Despois o tenente coronel Juan de Dios Moncada Vidal e finalmente o capitán Medina Silva. Pertenceron ao seu Estado Maior o capitán Moliña Villegas, Guillermo García Ponce -quen ao cair preso foi substituído por Alberto Lovera-, o Maior Manuel Asuaje, o Maior Pedro Vegas Castejón e outros.
P.- Que eran e que funcións cumplían os T.O.? Douglas Bravo.- Os T.O. eran os Teatros de Operacións antiguerrilleiras: a aplicación en Venezuela dás práticas norteamericanas aprendidas nas suas escolas de Panamá, onde grupos de oficiais latinoamericanos receben adestramento para combater ás forzas e movimentos revolucionários dos nosos países. En determinados pontos estratéxicos estabelecense tropas e pertreitos militares que non están sometidos ao mando regular das Guarnizóns Rexionais se non que obedecen directamente ao COC, é dicer ao Comando de Operacións Conxuntas. Os primeiros- T.O. setabeleceronse cando Rómulo Betancourt: o de Cabure, que foi o número un e o de Boconó. Despois, cando o presidente Raúl Leoni, estabeleceronse os T.O. no cerro Bachiller, Cachipo e outros. Cumplen non só funcións militares operativas se non que convertense en centros de torturas de prisioneiros políticos e militares. O rexime de guerra que se estabelece nos T.O. permite burlar a xustiza ordinária, mesmo impedir a investigación dás Cámaras Lexislativas. neses T.O. morreron, vítimas de torturas, moitísimos venezuelanos e venezuelanas . Poden citar-se os nomes de Felipe Malaver, Andrés Pasquier, Alejandro Tejero Cuenca, Alberto Lovera, Donato Carmona, Juan Pedro Rojas e centenares máis.
Alejandro Tejero Cuenca na Fronte Guerrilleira José Leonardo Chirinos (declaración do comandante guerrilleiro Douglas Bravo) A Fronte Guerrilleira José Leonardo Chirinos foi fundada ou 15 de marzo de 1962 por Douglas Bravo e sete labregos, aos poucos dias intégranse xente de Caracas, como Teodoro Petkoff, "Chema " Saher, Juan Areas e Alejandro Tejero Cuenca até cegar a trinta guerrilleiros. "Trasladamos unha parte dos efectivos da Fronte José Leonardo Chirinos cara os "Llanos" , para que combateran detrás dás liñas inimigas. Esta misión a cumpliu un destacamento baixo ou mando de Baltazar Ojeda e Miguel Noguera, quen levaron a cabo unha série de operacións de emboscadas e golpes de man con éxito, caturando armas e causando baixas ao Governo. Onde nós estabamos, na fronte de Iracara, as tropas inimigas chegaron até Camacho. Alá, o destacamento dirixido por Leonardo resistia o cerco. Durante todo o dia a aviación bombardeaba a zona guerrilleira incesantemente. Trasladeime ao Destacamento do Sul dirixido por Manuit Camera. Recebin cartas de Fabricio Ojeda, Lunar Márquez e Luben Petkoff, que se encontraban ao fronte da guerrilla de Lara. Aceitaban a miña proposta de nos reunir na sua zona para conferenciar sobre a situación política e militar. Tamén me escrebeu Teodoro Petkoff, detido cando a policia o surprendeu nun caserío da zona guerrilleira larense, e de Pompeyo Márquez, preso non Cuartel San Carlos. Con ambos sostiven, durante ese período, constante correspondencia. Despois de estar no destacamento de Manuit e trazar os planos para responder a ofensiva do Governo, trasladei-me a Curimagua, ao destacamento de Polito Acosta. Durante a travesia tivemos tres encontros co inimigo. O mais importante foi o último, xa moi perto de Curimagua, onde lle causamos duas baixas ao Governo. Comigo ían só catro guerrilleiros; un deles o galego, excelente combatente, Alejandro Tejero Cuenca".
Os guerrilleiros de onte, son os políticos de hoxe. Dende a participación no Governo de Caldera de Teodoro Petkoff e de Pompeyo Márquez até o rexeitamento do Governo Revolucionário Bolivariano por parte dos dous anteriores e d mesmo Douglas Bravo aliado contra o Governo coa dereita e a patronal venezuelana. María Teresa Cuenca de Tejero, con 91 anos, manda esta carta verbo o seu fillo e aqueis convulsos anos en resposta a unhas declaracións do ex guerrilleiro e ex ministro de fronteiras do Governo d social cristián Rafael Caldera: Pompeyo Márquez. “Dásme noxo e vergoña en primeiro lugar porque asasinaches a un home tan valioso como Santos Yorme. Non sei se serás culpábel de outros crimes pero non me toca a min xulgarche. Que che xulgue a história. Se Santos Yorme estivese vivo poderia lembrarche as torturas, os asasinatos e as desaparicións de tanto xoven que ti xunto con el coñeciches e esqueciches. Non só asasinaron a Lovera querendo desaparecelo; efectivamente desapareceron ao meu fillo Alejandro Tejero, a Eduardo Navaro, a Francisco Palme, aos irmáns Pasquier, a Felipe Malaver, a César Burguillos, a Victor Soto Rojos e a tantos outros que para nomeálos non atinxirian as páxinas deste diário ao unirlles os asasinados e torturados. Molestame dirixirme a ti pero consideroo un deber moral para tanta vítima da Cuarta República e para José Vicente Rangel. Teño mais anos ca ti, case 91, e xamáis recebin nen unha chamada tua nen oín da tua boca unhas palabras ante a detención, tortura e desaparición do meu fillo Alejandro Tejero Cuenca a quen coñeciches e soubehes das suas condicións morais e revolucionárias. Non obstante nen a dor ainda intacta, nen as frustacións, acabaron nen acabarán coa miña dignidade nen cos soños de xustiza que eran tamén os do meu fillo. E a pesares de non télo nen vivo nen morto podo sentir a sua presenza na loita que hoxe leva adiante o noso presidente Hugo Chávez e concretamente en matéria de Direitos Humanos , e se viñese algunha dúvida, a simples presenza de José Vicente Rangel neste governo é para min garantía abondo. Perdichse tanto a cordura que nen os inimigos políticos de José Vicente Rangel poderán negar a sua longa e consecuente loita polos Direitos Humanos. Non sei que fose de nós sen o seu grande apoio. En cámbio, ti Pompeyo, estás á beira dos que cando governan ou cando son oposición se manexan co crime e o mentira. Desde a Escola das Américas onde adestraron para a prática de tortura e desaparición na IV República, e hoxe estás ti moi activo servindolle aos mesmos propósitos que desde EE.UU. pretenden arrincarnos a Pátria. Canto me alegra dicerche Pompeyo que non o lograrán porque os especiméns como ti son minoria e a dignidade e o patriotismo prevalecerán”. Maria Teresa Cuenca de Tejero, C.I. 796.513.
Entrevistas a:
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
